دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: منطقه دیزمار طی مصوبه شماره ۳۴۹ شورای عالی محیط زیست (کمیسیون زیر بنائی دولت) مورخ ۱۳۹۰/۷/۱۳ با وسعت ۶۸۶۰۲ هکتاربعنوان منطقه حفاظت شده به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوسته است.
منطقه حفاظت شده دیزمار منطقه ای کوهستانی و جنگلی است که در حوزه استحفاظی شهرستان های خدافرین، ورزقان و جلفا در شمال استان آذربایجان شرقی قرار دارد.
متصل شدن به مناطق حفاظت شده کیامکی در غرب، ارسباران در شرق منطقه و همچنین پارک ملی زاگاتای جمهوری آذربایجان و ارمنستان در شمال، این منطقه را بعنوان یک کردیدور مهم حیات وحش در سطح محلی، ملی و بین المللی مطرح نموده است.
عبور رودخانه ارس از این منطقه که از چندین کشور سرچشمه گرفته و دارای تنوع زیستی بالایی می باشد، اهمیت این منطقه را دو چندان نموده است. موقعیت جغرافیایی از جمله شرایط توپوگرافیکی، وضعیت اقلیمی منطقه موجب تراکم شبکه هیدرولوژیکی گردیده و متناسب با پراکنش گونه های گیاهی و جانوری آب مورد نیاز در منطقه وجود دارد که ۶ رودخانه با جریان نسبتا دائمی شامل الگنه چای، مرداناقم، قولان، ایشتوبین، دلن سرا و مسن چای می باشد.
پوشش گیاهی:
در منطقه حفاظت شده دیزمار ۸۴۹ گونه گیاهی شناسایی شده که ۷۶ گونه آن اندمیک (بومی) بوده و بدلیل تنوع تیپ اراضی (کوهستانی، کوهپایه ای و تپه ای) و زیستگاه آبی (ارس و رودخانه های فوق الذکر) و خشکی و همچنین وضعیت پوشش گیاهی موجب تنوع و غنای زیستی در منطقه گردیده است.
گونه های شاخص جانوری:
گونه های جانوری منطقه حفاظت شده دیزمار حدود ۳۲۰ گونه با وجود گونه های منحصر بفرد نظیر سیاه خروس و شوکا است. سایر جانوران این منطقه شامل کل و بز وحشی، گراز، خرس قهوه ای، سیاه گوش، گربه وحشی، گربه جنگلی، پلنگ، روباه ،شغال و گرگ و از پرندگان سیاه خروس قفقازی، کبک، کبک دری، دراج و قرقاول ارسباران می باشند.
